اختلالات هورمونی زنانه را چگونه می توان تشخیص داد؟ از کجا بفهمم مشکل هورمونی دارم و آیا آزمایشی برای آن وجود دارد؟ همه اینها سوالاتی هستند که شما با تغییر خلقیات ممکن است آنها را در خود متوجه شوید. علاوه بر تغییر خلقیات ممکن است مشکلاتی مانند آندومتریوز، فیبروم و کیست تخمدان را تجربه کنید. تاثیر این تغییرات در بدن چقدر می توان مخرب باشد، مسئله مجزایی است که به دنبال خود می تواند خانم ها را درگیر مشکلات دیگری کند. در این مقاله تصمیم گرفتیم از تجربیات خانم دکتر لیلا تدین، متخصص زنان و زایمان در تهران به همه سوالات شما در رابطه با اختلالات هورمونی زنانه پاسخ دهیم.
علائم اختلالات هورمونی زنانه
پیش از هر چیز بد نیست بدانید که تغییرات هورمونی زنانه سن مشخصی ندارد و می تواند برای دختران و زنان اتفاق بیفتد. نشانه های آن را می توان با شاد بودن، عصبانیت و بهانه گیری بی دلیل، خواب زیاد یا بی خوابی متوجه شد. هورمون های زنانه شامل پروژسترون و استروژن هستند که باید به اندازه مشخصی در بدن ترشح شوند. زمانی که یکی از این هورمون ها کم یا بیشتر در بدن ترشح می شود، احتمال بروز علائم بهم ریختن هورمون های زنانه افزایش پیدا می کند. این علائم عبارتند از:
بی نظمی قاعدگی
فیبروم
اندومتریوز
کیست تخمدان
ریزش مو
بدخلقی و بی حوصلگی
افزایش یا کاهش وزن
درد قاعدگی شدید
بیشتر بخوانید >>>> قاعدگی طبیعی چند روز است؟
انواع اختلالات هورمونی زنانه
کمبود پروژسترون
بیشترین تغییرات هورمونی زنانه اختصاص می گیرد به کمبود پروژسترون در بدن که روی قاعدگی و باروری تاثیر می گذارد. به این ترتیب کسانی که کمبود پروژسترون دارند علائم زیر را تجربه می کنند:
سندروم پیش از قاعدگی
سقط جنین
افزایش وزن
بی خوابی
سینههای دردناک و متورم
سردردهای دورهای
ناباروری
نشانه های سندروم پیش از قاعدگی، کمر درد، بی اشتهایی احساس سرما و تب و لرز است.
کمبود استروژن
کم و زیاد شدن استروژن هم میتواند باعث اختلالات هورمونی زنانه شود. استروژن یک هورمون جنسی زنانه دیگر است که با همکاری پروژسترون چرخههای جنسی خانمها را اداره میکند. کمبود استروژن میتواند نشانه های زیر را داشته باشد:
خشکی واژن
درد به هنگام مقاربت
عفونت مثانه
گر گرفتگی
تعریق شبانه
مشکلات حافظه و افسردگی
افزایش استروژن
استروژن زیاد هم میتواند مشکلات متعددی را برای شما به وجود آورد. از جمله آنها می توان به موارد زیر اشاره کرد:
باد و نفخ شکمی
افزایش وزن
تغییرات خلقی
اضطراب و افسردگی
بی خوابی
قرمزی و گر گرفتگی صورت
غمگین و زود رنج شدن
دیسپلازی یا علائم پیش سرطانی دهانه رحم
حساس شدن سینه ها نسبت به لمس
سردردهای میگرنی
افکار منفی
افزایش آندروژن
یکی از انواع اختلالات هورمونی زنانه مربوط به هورمون آندروژن است. آندروژن یک هورمون مردانه است اما در بدن خانمها هم مقدار کمی از آن وجود دارد. اگر مقدار آن در بدن افزایش یابد می تواند مشکلاتی مانند تخمدان پلی کیستیک را بوجود آورد. زیاد شدن آندروژن در خانمها میتواند نشانه های زیر را داشته باشد:
آکنه و جوش
رشد موهای زائد در صورت و دستها
کم پشت و نازک شدن موی سر
ناباروری
ناپایداری سطح قند خون
کمبود کورتیزول
بخشی از تغییرات هورمونی زنانه مربوط به کورتیزول یا هورمون استرس است. این هورمون از غددی که در بالای کلیه قرار دارند، ترشح میشود. در واقع زمانی که شما در یک موقعیت تنش زا قرار میگیرید، کورتیزول وارد جریان خون میشود تا سطح قند و گردش جریان خون را بالا ببرد. این کار به خروج شما از شرایط تنش زا کمک می کند. البته مقدار زیاد آن می تواند به سیستم ایمنی بدن آسیب بزند. کمبود این هورمون در بد نشانه های زیر را به دنبال دارد:
خستگی مزمن
افکار پوچ و منفی
پوست خشک و نازک
لکهای قهوهای روی صورت
قند خون پایین و ناپایدار
عدم تحمل فعالیتهای سنگین
کم کاری تیروئید
اگر هورمونهای تیروئیدی به مقدار کافی ترشح نشوند موجب تغییرات هورمونی زنانه می شود. این مشکل نشانه های زیر را به دنبال دارد:
بیتفاوتی
کند صحبت کردن
کاهش واکنشهای هیجانی
افسردگی
خستگی زودرس
رنگ پریدگی و خشکی پوست
ریزش مو
بم و کلفت شدن صدا
خونریزی زیاد در قاعدگی
یبوست
پرکاری تیروئید
علاوه بر کم کاری تیروئید، پرکاری تیروئید نیر موجب اختلالات هورمونی زنانه می شود که نشانه های زیر را به دنبال دارد:
عصبی و مضطرب بودن
بی قراری
کاهش بیش از اندازه وزن
گواتر
بالا رفتن ضربان قلب و فشار خون
هورمونهای تیروئید در حاملگی نقش بسیار مهمی ایفا می کنند و میزان کم و هم زیاد آن رشد جنین را تحت تاثیر قرار می دهد. بنابراین برای بارداری ناین موضوع را فراموش نکنید و تحت نظر پزشک متخصص زنان باشید.
مشکل ترشح سروتونین
سروتونین از جمله هورمونهایی است که در سلامت روان شما تاثیر به سزایی دارد. کسانی که وسواس هستند احتمالاً مشکلاتی در ترشح هورمون سروتونین دارند.
شما خواب عمیق خود را مدیون این هورمون هستید، چرا که ملاتونین در پاسخ به هوای تاریک در شب ترشح میشودو باعث خواب آلودگی می شود. در صورت وجود مشکل در ترشح این هورمون، امکان افسردگی وجود دارد.
درباره درمان ناباروری با روش IUI بیشتر بخوانید.
روش های درمان اختلالات هورمونی زنانه
ورزش کردن برای درمان اختلالات هورمونی زنانه
یکی از اقدامات خوب برای کنترل اختلالات هورمون های زنانه ورزش است. ورزش، داشتن تغذیه سالم و تحرک کافی روی این موضوع تاثیر مثبتی دارد و هورمون ها را تنظیم می کند.
درمان های دارویی
درمان دارویی یکی از روش های کنترل و درمان تغییرات هورمون زنانه است. پزشک معمولاً سعی می کند متناسب با وضعیت جسمی بیمار این داروها را تجویز کند. داروهایی که به افزایش پروژسترون و یا کاهش آن کمک می کنند. علاوه بر این قرص های جلوگیری هستند که غالباً از آنها برای درمان مشکلات هورمونی زنانه استفاده می شود.
مکمل های غذایی
روی، پتاسیم، امگا سه و فیبر از جمله مکملهای موثر هستند که خوردن آنها به هر خانمی پیشنهاد میشود. پزشک زنان غالباً این مکمل ها را پس از گرفتن یک آزمایش برای بیمار تجویز می کند.
کم کردن استرس جهت درمان اختلالات هورمونی زنانه
استرس میتواند بر تمام عملکردهای بدن تاثیر بدی داشته باشد مخصوصا استرسهای ناسالم و دراز مدت که با شما همیشه همراه هستند. علاوه بر اینکه می تواند باعث افسردگی، بی نظمی قاعدگی، زخم معده و مشکلات گوارشی شود.
سوالات متداول اختلالات هورمونی زنانه
بیش از هر چیز مشکلاتی مانند بی نظمی قاعدگی، کیست تخمدانف فیبرو و آندومتریوز می شود.
بهترین و سریع درمان برای تغییرات هورمونی زنانه مصرف دارو است که باید زیر نظر پزشک آن را استفاده کنید. پزشک نیز این داروها را پس از بررسی نتایج جدیدترین آزمایش برای شما تجویز می کند.
برای تشخیص این مشکل باید به پزشک مراجعه کنید. متخصص زنان برخی آزمایش ها تخصصی را به شما توصیه می کند که اعداد هر فاکتور آنها بسیار مهم است. البته علائم کلی شما را هم از شما می پرسند.
8 پاسخ
سلام من قبلا پریود که میشدم فقط دل درد داشتم ولی الان از دو هفته قبلش بد اخلاق و افسرده میشم و هر دفعه دردهای جدید اضافه میشن. خوابم هم مختل میشه. بالای کمرم هم از چند سال پیش همیشه پر از جوشه در صورتی که حتی زمان بلوغ هم جوش نمیزدم. قبلا پریودهام منظم بود ولی الان گاهی 7 روز،گاهی 5 روز، گاهی 1 روز جلو میوفته. آیا این طبیعیه و به خاطر بالا رفتن سنه یا اختلال هورمونیه؟
سلام عزیزم بیشتر. به علائم سندرم پیش از قاعدگی شبیه هست ولی بهتره هرمونها هم چک بشه
سلام من پریودی نامنظمی دارم و حدوده یه هفته یا ده روز به از تموم شدن پریودم لکه های خونی میبینم که خون تازهای هم هست به خاطر این موضوع سونوگرافی وآزمایش هم رفتم ولی گفتم هیچی نیست میشه راهنمایی کنین
سلام عزیزم بیشتر. به علائم سندرم پیش از قاعدگی شبیه هست ولی بهتره هرمونها هم چک بشه
سلام ، ۵۵ ساله و یائسه هستم گرگرفتگی شدید و تعریق شبانه دارم ، داروی دیابت ، فشار خون و چربی خون مصرف میکنم چند روزی هست که دمنوش مریم گلی استفاده میکنم و کمی بهتر شدم . میخواستم بدونم میتونم هر روز مریم گلی استفاده کنم ؟ آیا فشارخون را بالا نمیبرد؟ ممنونم از راهنمایتون
برای گرگرفتگی به متخصص زنان مراجعه کنید تا برای شما داروی مناسب تجویز شود.
درمورد داروهای گیاهی اطلاعی ندارم
سلام من ۱۷ ساله هستم و پریودی نامنظم دارم به طوری که الان ۳ الی ۴ ماهه که پریود نشدم و هر بار هم که میشم با درد خیلی شدید شروع میشه و لک های تیره رنگی جدیدا روی پوستم بوجود اومده جوش هم زیاد میزنم مشکل از چیه؟
بهتر آزمایشهای هرمونی انجام بدهید.