بارداری بعد از فیبروم رحم یکی از موضوعاتی است که بسیاری از زنان ممکن است در دوران زندگی خود با آن روبرو شوند. فیبروم‌ها تومورهای غیرسرطانی هستند که در دیواره رحم رشد می‌کنند و تاثیرات مختلفی بر روی باروری و بارداری دارند. با این حال، بسیاری از زنان قادر به بارداری بعد از درمان یا کنترل فیبروم‌ها هستند. در این مقاله قصد داریم به بررسی نکات مهم و چالش‌های ممکن در بارداری پس از درمان فیبروم‌های رحم بپردازیم.
فیبروم ها چرا باعث ناباروری میشوند؟
فیبروم‌ها تومورهای غیرسرطانی هستند که در رحم رشد می‌کنند و علت ناباروری در برخی زنان میشوند. علل اصلی که باعث میشوند فیبروم‌ها به ناباروری منجر شوند عبارتند از:
- تغییر در شکل یا اندازه رحم: فیبروم‌ها شکل رحم را تغییر می‌دهند یا به طور قابل توجهی اندازه آن را بزرگ می‌کنند. این تغییرات مانع از آن میشوند که تخمک بارور به درستی به دیواره رحم بچسبد یا بتواند به صورت طبیعی در رحم رشد کند.
- انسداد لوله های فالوپ: برخی فیبروم ها به لوله های فالوپ فشار وارد کرده و آن ها را مسدود می‌کنند، که این باعث می‌شود تخمک نتواند به راحتی از تخمدان به سمت رحم حرکت کند یا از رحم به سمت لوله های فالوپ حرکت کند و در نتیجه امکان بارداری کاهش می‌یابد.
- مشکلات در خونرسانی به رحم: فیبروم‌ها باعث تغییر در جریان خون به رحم میشوند و این مسئله بر روی سلامت دیواره رحم تاثیر منفی می‌گذارد، که مانع از کاشت جنین می‌شود.
- اثر بر روی محیط رحم: فیبروم‌ها به طور مستقیم بر محیط داخلی رحم تاثیر می‌گذارند و به دلیل تغییرات در سطح هورمون ها و کاهش کیفیت دیواره رحم، از بارداری جلوگیری می‌کنند.
- افزایش خطر سقط جنین: در برخی موارد، فیبروم‌ها منجر به سقط جنین میشوند، به ویژه اگر در محل هایی از رحم قرار گیرند که تأثیر منفی بر رشد جنین داشته باشند یا در صورت ایجاد تغییرات در خونرسانی به رحم.
بارداری بعد از درمان فیبروم
بعد از درمان فیبروم‌ها، شانس بارداری در بسیاری از زنان بهبود می‌یابد، اما این موضوع به نوع و اندازه فیبروم‌ها، روش درمان و وضعیت کلی سلامت فرد بستگی دارد. در صورتی که فیبروم‌ها با جراحی برداشته شده باشند، مثلاً در روش میومکتومی، بسیاری از زنان توانسته اند پس از بهبودی کامل جراحی باردار شوند. در این نوع درمان، پزشک فیبروم ها را بدون آسیب به رحم برمی‌دارد که شانس بارداری را افزایش می‌دهد. همچنین، در صورتی که فیبروم ها باعث انسداد لوله های فالوپ یا تغییرات دیگری در رحم شده باشند، درمان این مشکلات امکان بارداری طبیعی را فراهم می‌کند.
با این حال، برخی زنان پس از درمان فیبروم ها همچنان مشکلاتی مانند سقط جنین یا دشواری در باردار شدن داشته باشند. این مشکلات به دلایلی مانند آسیب به بافت رحم، تغییرات هورمونی یا مشکلات مربوط به خونرسانی به رحم می‌باشد. بنابراین، لازم است که زنان بعد از درمان فیبروم‌ها تحت نظر پزشک قرار گیرند تا از سلامتی رحم و آمادگی برای بارداری اطمینان حاصل کنند. درمان‌های بعدی مانند استفاده از تکنیک های باروری کمکی IVF در برخی موارد شانس بارداری را بیشتر می‌کنند.
اگر فیبروم دوباره رشد کند، چه تاثیری بر بارداری دارد؟
اگر فیبروم دوباره رشد کند، بر بارداری تاثیر منفی می‌گذارد. رشد مجدد فیبروم‌ها باعث تغییرات در شکل یا اندازه رحم، انسداد لوله های فالوپ یا کاهش جریان خون به رحم می‌شود که همه این ها مانع از کاشت جنین یا پیشرفت بارداری میشوند. همچنین، فیبروم های بزرگ یا در موقعیت های خاص باعث سقط جنین یا زایمان زودرس میشوند. در برخی موارد، اگر فیبروم‌ها رشد زیادی داشته باشند یا مشکلات قابل توجهی در رحم ایجاد کنند، نیاز به درمان یا جراحی مجدد برای بهبود شانس بارداری وجود دارد. بنابراین، نظارت منظم بر وضعیت فیبروم‌ها و درمان به موقع آن ها به حفظ سلامت بارداری کمک می‌کند.
چه مدت بعد از عمل فیبروم می‌توان برای بارداری اقدام کرد؟
بعد از عمل فیبروم، بسته به نوع جراحی و وضعیت سلامت عمومی فرد، توصیه های مختلفی برای زمان اقدام به بارداری وجود دارد. پزشکان توصیه می‌کنند که برای حداقل 3 تا 6 ماه بعد از جراحی صبر کنید تا رحم به طور کامل بهبود یابد و احتمال عوارض کاهش یابد. در این مدت، بدن نیاز به زمان دارد تا ترمیم شود و فیبروم ها یا هرگونه آسیب ناشی از جراحی ترمیم شود.
اگر عمل جراحی میومکتومی انجام شده باشد، پس از این مدت برای بارداری اقدام کنید. اما در صورتی که جراحی های پیچیده تری مانند هیسترکتومی جزئی یا درمان های دیگر صورت گرفته باشد، نیاز به زمان بیشتری برای بهبود و مشاوره پزشکی برای ارزیابی وضعیت رحم و آمادگی آن برای بارداری وجود دارد. در هر صورت، برای اطمینان از سلامت رحم و شرایط بهینه برای بارداری، بهتر است قبل از اقدام به بارداری با بهترین متخصص زنان در تهران مشورت کنید.
بارداری بعد از عمل فیبروم چه خطراتی دارد؟
بارداری بعد از عمل فیبروم با برخی خطرات همراه است، هرچند بسیاری از زنان پس از درمان فیبروم‌ها به بارداری موفق دست می‌یابند. خطرات احتمالی عبارتند از:
- سقط جنین: در برخی موارد، بارداری بعد از جراحی فیبروم با خطر سقط جنین افزایش می‌یابد، به ویژه اگر فیبروم‌ها نزدیک به دهانه رحم یا در نواحی حساس رحم قرار داشته باشند. تغییرات در خونرسانی به رحم یا آسیب به بافت رحم این خطر را افزایش می‌دهد.
- زایمان زودرس: فیبروم‌ها یا جراحی های مرتبط با آن ها باعث افزایش خطر زایمان زودرس میشوند. این احتمال زمانی بیشتر است که فیبروم های بزرگ یا در نواحی حساس رحم وجود داشته باشند که انقباضات غیرطبیعی در رحم ایجاد می‌کنند.
- مشکلات در جفت: در برخی موارد، وجود فیبروم در رحم باعث مشکلاتی مانند جدا شدن جفت می شود که روند طبیعی بارداری را مختل می‌کند.
- مشکلات در رشد جنین: فیبروم‌ها بر جریان خون به رحم تأثیر می‌گذارند و این موضوع به طور غیرمستقیم بر رشد جنین اثر می‌گذارد. کاهش خونرسانی به رحم باعث اختلال در تأمین مواد مغذی مورد نیاز جنین می‌شود.
- آسیب به رحم یا بافت های اطراف: در صورت انجام جراحی میومکتومی یا سایر روش های درمانی، احتمال آسیب به دیواره رحم یا بافت های اطراف وجود دارد که در دوران بارداری باعث ایجاد مشکلاتی مانند خونریزی یا انقباضات غیرطبیعی می‌شود.
همه نوع عمل فیبروم (باز، لاپاراسکوپی، هیستروسکوپی) تاثیر یکسانی بر بارداری دارند؟
نوع عمل فیبروم تأثیر متفاوتی بر شانس بارداری دارد. جراحی باز که برای فیبروم های بزرگ یا در مکان های سخت انجام می‌شود، به دلیل تهاجمی بودن و برش های بزرگ، زمان بهبودی طولانی تری داشته و خطر آسیب به رحم را افزایش می‌دهد که تأثیر منفی بر بارداری می‌گذارد. در مقابل، لاپاراسکوپی که کمتر تهاجمی است و برش های کوچک تری نیاز دارد، بهبودی سریع تر و خطرات کمتری دارد، بنابراین شانس بارداری بعد از آن بالاتر است. هیستروسکوپی نیز برای فیبروم‌های داخل رحم بهترین گزینه است و به دلیل عدم نیاز به برش های خارجی، خطرات کمتری دارد و تأثیر مثبتی بر باروری دارد. در نهایت، تأثیر نوع جراحی بر بارداری بستگی به موقعیت فیبروم‌ها و سلامت عمومی رحم دارد.
انجام IVF بعد از عمل فیبروم برای بارداری امکان پذیر است؟
انجام آی وی اف بعد از عمل فیبروم برای بارداری کاملا امکان پذیر است و در بسیاری از موارد، گزینه مناسبی برای زنانی است که بعد از جراحی فیبروم نتوانسته اند به طور طبیعی باردار شوند. اگر فیبروم ها به‌طور مؤثر از رحم برداشته شده باشند و رحم پس از جراحی به طور کامل بهبود یابد، IVF یک گزینه موفق برای بارداری می‌باشد. در واقع، آی وی اف به پزشکان این امکان را می‌دهد که تخمک ها و اسپرم ها را در آزمایشگاه ترکیب کرده و سپس جنین را به رحم منتقل کنند، بدون آنکه فیبروم ها یا مشکلات مربوط به آن‌ها مانع شوند.
در برخی از موارد، فیبروم‌ها بر فرآیند آی وی اف تاثیر می‌گذارند، به ویژه اگر فیبروم‌ها در نواحی خاصی از رحم مانند دیواره داخلی رحم یا نزدیک به دهانه رحم قرار داشته باشند که فرآیند کاشت جنین را مختل می‌کنند. بنابراین، قبل از انجام آی وی اف، پزشک وضعیت رحم و سلامت آن را بررسی می‌کند تا اطمینان حاصل شود که هیچ مشکلی برای پذیرش جنین وجود ندارد.
در صورتی که فیبروم ها به طور کامل برداشته شده و هیچ مشکلی در رحم وجود نداشته باشد، آی وی اف شانس بارداری را افزایش می‌دهد و برای بسیاری از زنان گزینه موفقی خواهد بود.
احتمال سقط جنین بعد از عمل فیبروم چقدر افزایش پیدا می‌کند؟
احتمال سقط جنین بعد از عمل فیبروم بسته به نوع جراحی، موقعیت فیبروم و وضعیت بهبودی رحم متفاوت می‌باشد. اگر فیبروم‌ها به طور مؤثر و بدون آسیب به رحم برداشته شوند، احتمال سقط جنین کاهش می‌یابد. اما در برخی موارد، اگر جراحی منجر به آسیب به بافت رحم، مشکلات در خونرسانی به رحم یا تغییرات در شکل آن شود، خطر سقط جنین افزایش می‌یابد. همچنین، عفونت یا التهاب بعد از جراحی نیز بر بارداری تأثیر منفی می‌گذارد. به طور کلی، نظارت دقیق و پیگیری های پزشکی پس از جراحی به کاهش این خطرات کمک می‌کند.
