مهم ترین علامت سرطان تخمدان چیست؟
آیا تشخیص سرطان تخمدان با سونوگرافی امکان پذیر است؟
طول عمر بیماران سرطان تخمدانی چقدر است؟
در این مقاله سعی نموده ایم پیرامون سرطانِ تخمدان یا قاتل بی صدا و علائم آن توضیحات جامع و مفصل گردآوری نماییم. جهت کسب اطلاعات لازم بهتر است که این متن را تا انتها مطالعه نمایید. پس با ما همراه شوید…
سرطان یا تومور تخمدان
سرطان تخمدان وقتی در رحم بیمار افزایش پیدا می نماید که سلول های بیمار به صورت غیر طبیعی در تخمدان شروع به تولید و تکثیر خارج از کنترل و تشکیل توده و یا تومور می کنند. در صورت عدم درمان ، این توده می تواند در سایر نقاط بدن گسترش یابد. به این بیماری سرطان تخمدان متاستاتیک نیز می گویند.
باید بگوییم که تخمدان ها دو غدد تولید مثل درخانم ها می باشند که تخمک را تولید می کنند. آن ها همچنین هورمون های زنانه استروژن و پروژسترون تولید می نمایند.
علائم سرطان تخمدان چیست؟
علائم سرطان تخمدان در بیست درصد در مراحل اولیه قابل تشخیص اما تشخیص ان متاسفانه دیر صورت می گیردچرا که معمولا علائم آن در صورت شدت قابل بوز خواهد بود. اما برخی از علائم اولیه سرطان تخمدان عبارتند از:
- احساس مداوم نفخ شکم ، فشار و درد
- ناراحتی و تورم در شکم و یا لگن
- پربودن غیرطبیعی شکم بعد از خوردن غذا
- مشکل در غذا خوردن
- افزایش ادرار
- افزایش نیاز به ادرار
دیگر علائم که به مرور به این نشانه های اضافه پیدا می کند، شامل:
- خستگی و کسالت
- سوء هاضمه
- سوزش سر دل و گاهی قلب
- یبوست شدید
- کمردرد های مداوم
- بی نظمی های عادت ماهانه
- مقاربت دردناک
- درماتومیوزیت (یک بیماری التهابی نادر که می تواند باعث بثورات پوستی ، ضعف عضلات و ملتهب شدن عضلات گردد.)
بهتر است بگوییم که این علائم دال برداشتن سرطان تخمدان نمی باشد و ممکن است که بیمار دارای مرض دیگری باشد از این رو بسیار تاکید می شود که حتما در اولین فرصت باید به یک متخصص زنان و زایمان جهت معاینه و بررسی مراجعه نماید.
اهمیت مراجعه به پزشک
اما اهمال بیمار در مراجعه به متخصص زنان به دلیل ابتلا به سرطان تخمدان و ادامه دار بودن این علائم باعث رشد تومور و شدت آن خواهد شد. در این زمان ، سرطان به طور معمول در خارج از تخمدان ها گسترش خواهد یافت، بنابراین درمان موثر آن بسیار دشوار خواهد بود.
بیمار باید زمانی به بهترین متخصص زنان در تهران مراجعه نماید که بیش از 12 بار در یک ماه نفخ را احساس نماید. اگر در خانواده علائم سابقه سرطان تخمدان را داشته باشند و نگران از این باشد که به آنان نیز منتقل شود، حتما باید به متخصص مراجعه نماید. بیمار باید بایک متخصص مشورت های لازم را اعمال نماید و آزمایشات لازم و روتین را اعمال کند.
انواع سرطان تخمدان به چند دسته تقسیم می شود؟
گفته می شود که تخمدان ها از سه نوع سلول تشکیل شده اند. هر سلول می تواند به نوع دیگری از تومور نیز تقسیم گردد.
- تومورهای سلولی میکروب که در سلول های تولید کننده تخمک شکل می گیرند. تومورهای سلولی میکروبی بسیار نادر می باشند.
- تومورهای اپیتلیال در لایه ای از بافت در قسمت خارج تخمدان ها تولید می شود. حدود 90 درصد از سرطان های تخمدان تومورهای اپیتلیال می باشند.
- تومورهای استروما که در سلول های تولید کننده هورمون رشد می نمایند. هفت درصد از سرطان های تخمدان تومورهای استرومائی می باشند.
علل سرطان تخمدان
هنوز به طور قطعی علت دقیق سرطان تخمدان نامشخص است.
اما برخی موارد ممکن است خطر ابتلا به آن را از نظر بانوان افزایش دهد که عبارتند از:
- داشتن سن بالای 50 سال بودن
- اضافه وزن و چاقی
- سابقه خانوادگی سرطان تخمدان یا سرطان پستان، این عامل می تواند به این معنی باشد که خانم هایی که ژن هایی به ارث برده اند خطر ابتلا به سرطان را افزایش می دهند.
- جایگزینی هورمون درمانی (HRT): اگرچه احتمالا افزایش هر چه بیشتر در خطر ابتلا به سرطان بسیار اندک است.
- آندومتریوز: بافت های اندومتریوز با جلوگیری از تولید مثل و عقیم نمودن بانوان، بافت ها را برای تضعیف تخمدان و تخمک افزایش می دهند.
چگونه سرطان تخمدان تشخیص داده می شود؟
معاینات روتین و فیزیکی
بیمار در ابتدا با مراجعه به متخصص زنان و زایمان و بررسی و توضیح وصف حال خود می پردازد. سپس پزشک از بیمار می خواهد که به آرامی رو به شکم قرار گیرد.
آزمایش خون (CA125)
ممکن است آزمایش خون انجام دهید تا به دنبال پروتئینی به نام CA125 در خون باشید. CA125 آنزیمی است که با تحریک بافت ها در حفره صفاقی تولید می شود. سطح بسیار بالای CA125 ممکن است نشانگر ابتلا به سرطان تخمدان باشد.
CA125 مختص سرطان تخمدان نیست و می تواند در شرایطی از جمله آندومتریوز و بیماری التهابی لگن مطرح شود ، بنابراین افزایش CA125 لزوما به معنای ابتلا به سرطان تخمدان نیست. تقریبا نیمی از زنان مبتلا به سرطان تخمدان در مراحل اولیه ، میزان CA125 در خونشان بالا رفته است. اگر سطح CA125 بالا رفته است.
اسکن سونوگرافی
اسکن سونوگرافی از امواج صوتی با فرکانس بالا برای ایجاد تصویری از تخمدان های استفاده می کند. ممکن است یک سونوگرافی داخلی نیز صورت گیرد که پروب اولتراسوند در واژن قرار گیرد، یا ممکن است یک سونوگرافی خارجی اعمال شود.
تصویر تولید شده می تواند اندازه و بافت تخمدان های فرد را به علاوه هر کیست یا ناهنجاری های موجود در آن نشان دهد.
آزمایش های دیگر
اگر بیماری در فردی مثبت باشد و مبتلا به سرطان تخمدان باشد، آزمایشات دیگری را نیز باید انجام دهد.
سی تی اسکن و بیوپسی یا نمونه برداری از دیگر روش های تشخیص آن هستند.
درمان سرطان تخمدان
درمان سرطان تخمدان به این بستگی دارد که این تومور چه میزان از بدن را فرا گرفته و گسترش پیدا کرده است. اما بیشتر خانم ها مبتلا به سرطان تخمدان با ترکیبی از شیمی درمانی و جراحی تحت درمان قرار می گیرند.
عمل برای از بین بردن هرچه بیشتر سرطان، درمان اغلب شامل از بین بردن هر دو تخمدان ، رحم و لوله هایی است که آن ها را به یکدیگر متصل می کند (لوله های فالوپی)
شیمی درمانی: معمولا بعد از عمل برای از بین بردن سلول های سرطانی باقیمانده استفاده می شود ، اما گاهی قبل از عمل برای کوچک کردن سرطان استفاده می شود.
هدف از این درمان ، معالجه هر زمان ممکن سرطان است. اگر سرطان برای درمان بیش از حد گسترش یافته باشد ، هدف از بین بردن علائم و کنترل سرطان تا حد ممکن است.
دکتر لیلا تدین متخصص زنان و جراح زیبایی زنان دارای بورد تخصصی زنان و زايمان از دانشگاه تهران، به بررسی و تشخیص بیماری های زنان می پردازد. برای مشاوره و تعیین وقت قبلی با شماره 26329620 تماس بگیرید یا به آدرس اینستاگرام مراجعه کنید.
پیشگیری از سرطان تخمدان
هرچه سرطان تخمدان زودتر تشخیص و درمان داده شود، احتمال بهبودی نیز بهتر خواهد بود.
اما اغلب تا زمانی که از قبل گسترش نیافته باشد و معالجه امكان پذیر ننموده است، تشخیص داده نمی شود.
حتی بعد از درمان موفقیت آمیز، احتمال بازگشت سرطان در طی چند سال آینده بسیار زیاد است.
در صورتی که سرطان تخمدان قابل بازگشت باشد، دیگر قابل درمان نیست. اما شیمی درمانی ممکن است به کاهش علائم کمک کرده و سرطان را برای چند ماه یا سال کنترل کند.
کیست های تخمدان
بیشتر کیست های تخمدان سرطانی نمی باشند. به این کیست ها خوش خیم می گویند. با این حال، تعداد بسیار کمی می تواند سرطانی باشد.
کیست تخمدان از مجموعه ای از مایعات یا هوا تشکیل شده اند که در تخمدان یا اطراف آن ایجاد می شود. بیشتر کیست های تخمدان به عنوان یک قسمت طبیعی تخمک گذاری شکل می گیرند، یعنی زمانی که تخمدان تخمک را آزاد می کند. آن ها اغلب فقط علائم کوچکی مانند نفخ را ایجاد می نمایند و بدون درمان از بین خواهند رفت.
اگر خانمی دارای بیماری باشد که قادر به تخمک گذاری نباشد، در معرض خطر سرطان تخمدانی خواهد بود. زنان بعد از یائسگی تخمک گذاری را متوقف می کنند. اگر کیست تخمدان بعد از یائسگی شکل بگیرد ، پزشک ممکن است بخواهد آزمایش های بیشتری را انجام دهد تا علت کیست را بفهمد، به خصوص اگر بزرگ باشد یا ظرف چند ماه از بین نرود.
درمان اغلب سرطان ها به خصوص سرطان تخمدان، کم کردن حجم توده، جراحی و مرحله بندی حین عمل می باشد. ما در این مقاله سعی نمودایم که به توضیح جامع و مفصل پیرامون درمان سرطان تخمدان بپردازیم. جهت کسب اطلاعات لازم بهتر است که این متن را تا انتها مطالعه نمایید. لطفا با ادامه مطلب ما را همراهی بفرمایید…
مرحله بندی درمان سرطان تخمدان
سرطان تخمدان با توجه به درمان به مراحلی تقسیم بندی می شود که شامل:
درمان مرحله گرید یک: در مرحله گرید یک پزشک به خارج نمودن سرطان تخمدان یا تومور می پردازد. اگر متخصص زنان و زایمان مجبور شود، لوله فالوپ و هر دو تخمدان را نیز جدا می کند.
خانم هایی که بعد از این درمان خواهان بچه دارشدن هستند، پزشک اغلب تخمدان و لوله فالوپی را که مبتلا به تومور است را خارج می کند و سمتی که سالم است را جدا نمی نماید.
این مرحله علاوه بر جراحی از درمان ترکیبی شیمی درمانی مورد استفاده کربوپلاتین و پکلیی تاکسل نیز کاربرد دارد تا نتیجه ای بهتری را برای بیمار به همراه بیاورد.
درمان تمام سرطان های گرید دو
این مرحله از درمان با خارج نمودن رحم یا همان هیسترکتومی صورت می گیرد، در واقع با جدا نمودن رحم و خارج سازی دوطرفه لوله های فالوپی و تخمدان به پایان می رسد. برای این که نتیجه رضایت بخش و بدون بازگشت تومور باشد، جراح شیمی درمانی را نیز برای بیمار در 6 دوره تجویز می کند. بیمار می تواند از شیمی درمانی داخل پریتوئن به جای شیمی درمانی وریدی استفاده نماید.
درمان مرحله گرید سه
این مرحله از درمان همچون مرحله گرید دو می باشد. در واقع جراح و یا متخصص زنان و زایمان به کم کردن حجم توده و تومور با جراحی می پردازد و سپس به خارج نمودن لوله های فالوپی و تخمدان اقدام می ورزد. هدف از این جراحی خارج نمودن کل تومور و محو کردن کل آن از ناحیه می باشد. در اغلب مواقع تومور بر روی روده رشد کرده و برای خارج نمودن تومور جراح مجبور به جدا نمودن بخشی از روده، کبد و حتی مثانه می کند. بعد از جراحی برای بیمار 6 دوره شیمی درمانی وریدی توصیه می شود.
بعد از درمان جهت کنترل سلامت و میزان بازگشت و عدم عود تومور برای بیمار برخی تست و آزمایشات خونی تجویزی می شود تا سطح نرمال (CA125) بررسی گردد. گاهی ممکن است که سی تی اسکن و ام آر آی نیز برای ارزیابی بدن به درمان نیز صورت گیرد که بیمار موظف به انجام آن می باشد.
نکته: اگر خانم ها جثه ضعیفی برای جراحی داشته باشند به گونه ای که در برابر جراحی بدن نتواند مقاومت کند، جراح 3 دوره شیمی درمانی را ابتدا برای کوچک نمودن تومور تجویز می کند و سپس با جراحی ساده اقدام به خارج نمودن توده می کند.
لاپاراسکوپی یا لاپاروتومی جهت بازبینی سرطان تخمدان
در این روش جراح سوراخ کوچکی زیر ناف ایجاد می کند و لوله ای که نور بدان متصل است را وارد شکم می نماید. این پروسه کمک می کند تا پزشک شکم را به خوبی بررسی کند تا دریابد که درمان چقدر موثر بوده است.
در روش لاپاروتومی نیز شکاف زیر ناف صورت می گیرد و منبع نوری از شکم و یا لگن وارد می شود، با این تفاوت که پزشک اقدام به گرفتن بیوپسی می نماید تا بعد از ارسال به آزمایشگاه و بررسی، میزان درمان را بسنجد و تصمیم بگیرد که آیا بیمار به شیمی درمانی مجدد نیاز دارد یا خیر.
درمان نگه دارنده سرطان تخمدان
درمان تحکیمی یا نگه دارنده جهت کشتن هر گونه سلول سرطانی بسیار کوچکی که قابل شناسایی نیستند، از این روش استفاده می شود تا موضع را کامل پاکسازی نمایند. هدف از این درمان عدم بازگشت مجدد سلول های سرطانی می باشد. البته باید بگوییم که هنوز این نوع درمان نهادینه نشده است و درحال بررسی می باشد.
درمان سرطان تخمدان با مرحله تسکینی یا IV
این نوع درمان نیز همچون درمان مرحله گرید سوم که با خارج نمودن لوله های فالوپی و تخمدان صورت می گرفت، انجام می شود. هدف از این نوع درمان افزایش طول عمر بیمار و بهبودی سریع بیمار می باشد.
در این روش جراح ابتدا شیمی درمانی، سپس جراحی و بعد از آن شیمی درمانی را برای خنثی و ریشه کن کردن تومور استفاده می کند.
درمان سرطان تخمدان عود کرده
در اغلب مواقع سرطان های پیشرفته و خبیث تخمدان بعد از چند ماه و یا چند سال مجددا باز می گردد که به آن عود سرطان می گویند. جراح برای این دسته از افراد شیمی درمانی را تجویز می کند.
شایان ذکر است که بگوییم اگر مدت زمان بازگشت سرطان طولانی تر باشد، شانس بهبودی با شیمی درمانی افزایش پیدا می کند.
درمان تسکینی سرطان تخمدان
اگر سرطان تخمدان باعث تجمع مایع در شکم بیمار شود، جهت تخلیه از سوزنی استفاده خواهد شد، بدین صورت که ابتدا پوست را بی حس می کنند و سوزن را به پوست وارد می نمایند و مایع را در بطری جمع آوری می کنند. برای این که سوزن به درستی در پوست هدایت شود، از سونوگرافی استفاده می شود.
گاهی جراح با روش شیمی درمانی به شکم از تولید مایع می کاهد تا درمان موثر و بهبودی افزایش پیدا کند.
اگر سرطان تخمدان پیشرفته باشد، می تواند مسیر روده را مسدود کند و عوارضی را برای بیمار ایجاد کند. جراح برای از بین بردن این عارضه یک استنت را در روده قرار می دهد تا انسداد برطرف شود.
چکیده مطلب
سرطان تخمدان اگر درمراحل اولیه تشخیص داده شوند، قابل درمان خواهند بود. اخیرا با درمان های متفاوت بسیاری از بیماران توانسته اند به زندگی طولانی تر و رضایت بخش تری بپردازند.
باتشکر مدیریت سایت دکتر لیلا تدین جراح زیبایی زنان.