یائسگی یک مرحله بیولوژیکی طبیعی است که نشان دهنده پایان سال های باروری و چرخه های قاعدگی است. تخمدان ها کمتر کار می کنند و دیگر تخمک آزاد نمی کنند، که به کاهش سطح استروژن و پروژسترون در بدن مربوط می شود. این یک تغییر در زندگی زن است. بلوغ مرحلهای از زندگی فرد را آغاز میکند که در آن دورههای قاعدگی و خانواده بیولوژیکی خواهد داشت. گذار به یائسگی حرکتی دور از آن مرحله از زندگی است.
یائسگی یکباره اتفاق نمی افتد. با گذشت زمان، عادت ماهانه شما کمتر اتفاق می افتد. یائسگی زمانی کامل می شود که برای یک سال کامل پریود نشده باشید. تا قبل از آن باردار شدن امکان پذیر است. اگر نمیخواهید باردار شوید، تا زمانی که یک سال بدون پریود سپری شدهاید، از روشهای ضد بارداری استفاده کنید.
یائسگی چیست؟
یائسگی، پایان قاعدگی شما است. از دست دادن عملکرد تخمدان در واقع یک روند تدریجی است و اغلب سال ها طول می کشد. انتقال از عملکرد منظم تخمدان به عدم عملکرد تخمدان، پری یائسگی نامیده می شود. این زمانی است که با تغییر و نامنظم بودن سطوح هورمون های تخمدان مشخص می شود. این یک بخش طبیعی از چرخه زندگی است، اما واقعیت های فیزیکی و احساسی جدیدی را معرفی می کند.
هنگامی که شروع به مشاهده علائم کردید، ممکن است بخواهید با بهترین متخصص زنان در تهران ملاقات کنید. دوران پیش از یائسگی زمان خوبی برای بررسی تغییرات سبک زندگی سالم است که می تواند به شما کمک کند سال های فعال و پرباری را حفظ کنید.
سن یائسگی
اکثر زنان در سنین 40 تا 58 سالگی یائسگی را تجربه می کنند. با این حال، هیچ چارچوب زمانی مشخصی برای ورود یک زن به این مرحله از زندگی وجود ندارد و هیچ برنامه مشخصی وجود ندارد که به ما بگوید این روند چقدر طول خواهد کشید یا در چه سنی آخرین دوره قاعدگی خود را تجربه خواهد کرد. برخی از زنان ممکن است به دلیل شرایط پزشکی، جراحی برای برداشتن تخمدان ها یا درمان سرطان یائسگی زودهنگام را تجربه کنند.
علائم یائسگی چیست؟
یائسگی به طور ناگهانی اتفاق نمی افتد. در ابتدا ممکن است متوجه شوید:
- پریودهای نامنظم
- گرگرفتگی (زمانی که ناگهان احساس گرما و عرق می کنید. که از 30 ثانیه تا حدود 5 دقیقه طول می کشد)
- بیدار شدن با عرق (تعریق شبانه که گرگرفتگی در شب رخ می دهد)
در عین حال، بسیاری از زنان علائمی مانند:
- تغییرات خلق و خوی
- افسردگی
- عصبانیت و تحریک پذیری
- نگران بودن
- مشکلات خواب
- از دست دادن تمرکز
- سردرد
- خستگی
این علائم اغلب به مدت یک سال یا بیشتر ادامه می یابد. در نهایت قاعدگی شما کاملاً متوقف می شود و علائم معمولاً بهتر می شوند. گاهی اوقات گرگرفتگی مدت طولانی تری ادامه می یابد.
علائم بعد از یائسگی
علائم بعد از یائسگی به دلیل کاهش سطح هورمون های جنسی است. شما ممکن است:
- واژن خشک
- علاقه کمتر به داشتن رابطه جنسی
- رابطه جنسی دردناک، به دلیل خشک شدن و نازک شدن واژن
- مشکل در ارگاسم
- عفونتهای مجاری ادراری (UTIs) بیشتر
- نیاز به دفع فوری بیشتر یا بی اختیاری ادرار (بیاختیاری ادرار بدون نیاز به ادرار کردن)
- پوست نازک تر، خشک تر، ظریف تر
- استخوانهای ضعیفتر
- سطح بالاتر کلسترول بد (LDL)
- احتمال بیشتر بیماری قلبی
آیا یائسگی می تواند قبل از 40 سالگی اتفاق بیفتد؟
یائسگی زودرس زمانی است که قاعدگی قبل از 40 سالگی متوقف می شود. در بسیاری از موارد دلیلی برای زودرس بودن یائسگی یافت نمی شود. گاهی اوقات ممکن است در خانواده سابقه یائسگی زودرس وجود داشته باشد. برخی عفونتها و اختلالات ایمنی و کروموزومی نیز میتوانند باعث بروز زودهنگام شوند. شما باید با پزشک خود در مورد اینکه آیا نیاز به انجام هر گونه بررسی دارید یا خیر صحبت کنید.
استعمال دخانیات با یائسگی زودرس مرتبط است. یائسگی زودرس نیز ممکن است در نتیجه جراحی برداشتن هر دو تخمدان اتفاق بیفتد. همچنین میتواند در نتیجه برخی درمانهای سرطانی باشد که تخمدانها تحت تأثیر قرار میگیرند. این باعث افت ناگهانی سطح هورمون می شود و علائم یائسگی اغلب می تواند شدیدتر از انواع دیگر یائسگی باشد.
پزشکان چگونه یائسگی را درمان میکنند؟
درک یائسگی ممکن است به شما در مقابله با علائم کمک کند. صحبت با زنان دیگری که یائسگی را پشت سر گذاشتهاند یا با پزشکتان نیز ممکن است به شما کمک کند تصمیم بگیرید که چه درمانی میتواند برای شما مفید باشد.
از آنجایی که علائم شما به دلیل سطوح پایین هورمون ایجاد می شود، مصرف هورمون ها (درمان جایگزینی هورمون) مؤثرترین راه برای تسکین علائم است. با این حال، جایگزینی هورمون خطراتی دارد، بنابراین پزشکان معمولاً در ابتدا چیزهای دیگری را امتحان می کنند.
درمان گرگرفتگی ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- لباس پوشیدن در چندین لایه
- پوشیدن لباس هایی مانند لباس های نخی و ورزشی که تنفس پذیری خوبی دارند یا رطوبت را از بین می برند
- پرهیز از محیط های گرم و نورهای روشن
- برخی داروها که هورمونی نیستند
دَرمان های بی اختیاری می تواند شامل موارد زیر باشد:
- تمریناتی برای تقویت عضلاتی که متوقف می شوند و شروع به ادرار می کنند
درمان های خشکی واژن ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- روان کننده واژن یا مرطوب کننده
- ادامه رابطه جنسی، این جریان خون را در واژن افزایش می دهد
برخی از زنان از گیاهان دارویی و سایر مکمل ها برای تسکین علائم استفاده می کنند. مکمل های مختلف زیادی وجود دارد. اکثر آنها به خوبی کار نمی کنند، و هیچ کدام از نظر ایمنی به اندازه داروهای تجویزی مورد بررسی قرار نمی گیرند. همچنین، برخی از گیاهان و مکملها میتوانند با داروهای دیگری که مصرف میکنید تداخل ایجاد کنند. اگر به مصرف مکمل فکر می کنید، آنها را با پزشک خود در میان بگذارید.
هورمون درمانی
اگر درمان های دیگر موثر واقع نشد، هورمون درمانی ممکن است کمک کند. با این حال، هورمون درمانی دارای مزایا و خطراتی است. در مورد اینکه آیا این درمان ها برای شما مناسب هستند یا خیر، با پزشک خود مشورت کنید. هورمون درمانی می تواند شامل موارد زیر باشد:
- استروژن
- پروژسترون
- هر دو (درمان ترکیبی)
هورمون درمانی را می توان به صورت زیر انجام داد:
- قرص
- کرم ها، قرص ها یا حلقه هایی که در واژن خود قرار می دهید
- لوسیون ها یا اسپری هایی که روی پوست خود می زنید
- تکه های پوستی
مزایای هورمون درمانی
- کاهش علائم یائسگی مانند گرگرفتگی و خشکی واژن
- احتمال کمتر ابتلا به پوکی استخوان (ضعیف شدن استخوان ها)
- کمتر احتمال ابتلا به سرطان اندومتریوز (سرطان پوشش رحم)
- احتمال کمتر ابتلا به سرطان روده بزرگ (سرطان در قسمتهای پایین روده بزرگ)
خطرات هورمون درمانی
- لخته شدن خون در ریه یا پاها (فقط با پروژسترون)
- سکته مغزی
- احتمال بیشتر ابتلا به سرطان آندومتر (به تنهایی با استروژن)
- احتمال بیشتر ابتلا به سرطان سینه (پس از 3 تا 5 سال مصرف ترکیبی یا بیش از 10 سال مصرف استروژن)
- بی اختیاری ادرار (به تنهایی با استروژن)
- سطوح پایین تر کلسترول خوب (HDL) (به تنهایی با پروژستین)
یک پاسخ
خانم دکتر چطور میشه از یائسگی زودرس جلوگیری کرد؟